در دنیای امروز که فناوری و اینترنت نقش بسیار مهمی در زندگی روزمره ما دارند، تهدیدات سایبری نیز پیچیده‌تر و متنوع‌تر شده‌اند. یکی از تهدیدات نوظهور و در عین حال خطرناک که اخیراً توجه بسیاری از کارشناسان امنیت سایبری را جلب کرده است، «کریپتوجکینگ» (Cryptojacking) نام دارد. این اصطلاح به شکلی از حملات سایبری گفته می‌شود که در آن مهاجم بدون اطلاع و رضایت کاربر، از منابع سخت‌افزاری سیستم او برای استخراج ارزهای دیجیتال بهره می‌برد. در این مقاله، قصد داریم مفهوم کریپتوجکینگ چیست را به صورت کامل بررسی کنیم، نحوه انجام آن را شرح دهیم و راهکارهای مقابله با این تهدید را معرفی کنیم.
فهرست مطالب:
کریپتوجکینگ چیست: مفهوم و تعریف
اولین سوالی که در این مقاله پیش می آید این است که “کریپتوجکینگ چیست” کریپتوجکینگ به‌سادگی یعنی استفاده غیرمجاز و پنهانی از قدرت پردازشی دستگاه‌های دیجیتال مثل کامپیوتر یا موبایل برای استخراج ارزهای دیجیتال توسط هکرها. در این حمله، بدون اطلاع کاربر، برنامه‌ها یا اسکریپت‌هایی روی سیستم اجرا می‌شوند که منابع سخت‌افزاری را مصرف می‌کنند تا ارز دیجیتال تولید کنند، در حالی که کاربر فقط شاهد کاهش سرعت دستگاه و افزایش مصرف انرژی است.
بیشتر بخوانید: ارز دیجیتال چیست؟
تاریخچه کریپتوجکینگ: نخستین نمونه‌ها و رشد تهدید
“تاریخچه کریپتوجکینگ چیست” تاریخچه کریپتوجکینگ به سال‌های ابتدایی ظهور ارزهای دیجیتال بازمی‌گردد، اما نخستین نمونه‌های شناخته‌شده آن در سال ۲۰۱۷ با ظهور اسکریپت Coinhive به طور گسترده مورد توجه قرار گرفتند. Coinhive یک اسکریپت استخراج مبتنی بر مرورگر بود که به وب‌سایت‌ها اجازه می‌داد با استفاده از پردازش کاربران، ارز دیجیتال مونرو را استخراج کنند. این فناوری ابتدا به عنوان روشی جایگزین برای کسب درآمد سایت‌ها مطرح شد، اما خیلی سریع به ابزاری برای حملات مخرب تبدیل شد، به طوری که هکرها آن را در سایت‌ها بدون اطلاع کاربران جاسازی کردند.
از آن زمان تاکنون، کریپتوجکینگ رشد قابل توجهی داشته و به یکی از تهدیدات مهم امنیت سایبری تبدیل شده است که در قالب بدافزارها و اسکریپت‌های پنهان به طور گسترده در فضای اینترنت دیده می‌شود. در زیر و ادامه مطلب به علت خطرناک بودن کریپتوجکینگ چیست؟ می پردازیم.
علت خطرناک بودن کریپتوجکینگ یا حمله رمزارزی چیست؟
کریپتوجکینگ برای کاربران و سازمان‌ها بسیار خطرناک است چون بدون اطلاع آنها منابع سخت‌افزاری دستگاه‌ها را به‌شدت مصرف می‌کند، که باعث کاهش چشمگیر سرعت و کارایی سیستم‌ها می‌شود. این موضوع نه تنها تجربه کاربری را تحت تأثیر قرار می‌دهد، بلکه منجر به افزایش مصرف برق و هزینه‌های اضافی می‌گردد. همچنین، فشار مداوم بر قطعات سخت‌افزاری ممکن است به زودی باعث آسیب‌های فیزیکی و کاهش عمر دستگاه‌ها شود. برای سازمان‌ها، این مشکل می‌تواند به افت بهره‌وری، کاهش امنیت شبکه و حتی بروز حملات پیچیده‌تر منجر شود، بنابراین کریپتوجکینگ تهدیدی جدی و پرهزینه در دنیای دیجیتال امروز محسوب می‌شود.
راه‌های نفوذ و انتشار اسکریپت‌های کریپتوجکینگ چیست؟
راه‌های نفوذ و انتشار اسکریپت‌های کریپتوجکینگ یا حمله رمزارزی چیست؟ این راه ها متنوع و پیچیده‌اند و معمولاً از ترکیبی از تکنیک‌های فنی و اجتماعی برای رسیدن به هدف استفاده می‌شود. در ادامه به مهم‌ترین روش‌ها به طور کامل اشاره می‌کنیم:
۱. تزریق کد به وب‌سایت‌های معتبر
یکی از رایج‌ترین روش‌های انتشار کریپتوجکینگ چیست؟! اولین راه تزریق کد و نفوذ به وب‌سایت‌های پر بازدید است. هکرها با یافتن آسیب‌پذیری‌های امنیتی در کد سایت، سیستم مدیریت محتوا (CMS) یا سرور، اسکریپت‌های استخراج ارز دیجیتال را به صفحات وب تزریق می‌کنند. در نتیجه هر بازدیدکننده از آن سایت بدون اطلاع خود درگیر استخراج می‌شود. این حملات اغلب از طریق آسیب‌پذیری‌های پلاگین‌ها، قالب‌ها یا سوءاستفاده از رمزهای عبور ضعیف رخ می‌دهد.
۲. بدافزارهای مخرب
بسیاری از حملات کریپتوجکینگ از طریق بدافزارهای مخرب انجام می‌شود که به شکل نرم‌افزارهای آلوده، برنامه‌های جعلی یا فایل‌های دانلود شده از منابع غیررسمی وارد سیستم قربانی می‌شوند. این بدافزارها در پس‌زمینه بدون اجازه کاربر استخراج را آغاز می‌کنند و ممکن است حتی پس از پاک‌سازی اولیه به سختی شناسایی و حذف شوند.
۳. ایمیل‌های فیشینگ و پیوست‌های آلوده
ایمیل‌های فیشینگ و پیوست‌های آلوده در کریپتوجکینگ یا حمله رمزارزی چیست؟ یعنی از طریق ارسال ایمیل‌های فیشینگ که شامل لینک‌ها یا فایل‌های آلوده به بدافزار استخراج هستند، مهاجم تلاش می‌کند کاربران را ترغیب به کلیک یا دانلود کند. با بازکردن این لینک‌ها یا فایل‌ها، بدافزار به سیستم وارد شده و عملیات کریپتوجکینگ آغاز می‌شود.
۴. افزونه‌ها و برنامه‌های مرورگر مخرب
افزونه‌ها یا پلاگین‌هایی که به ظاهر کاربردی و قانونی به نظر می‌رسند، گاهی توسط هکرها به عنوان ابزار استخراج ارز دیجیتال استفاده می‌شوند. کاربران بدون اطلاع این افزونه‌ها را نصب می‌کنند و بدافزار استخراج در پس‌زمینه اجرا می‌شود.
۵. سوء استفاده از شبکه‌های تبلیغاتی (Malvertising)
شبکه‌های تبلیغاتی آنلاین گاهی به طور ناخواسته تبلیغاتی آلوده به اسکریپت‌های کریپتوجکینگ را پخش می‌کنند. این تبلیغات، زمانی که در سایت‌ها نمایش داده می‌شوند، اسکریپت استخراج را به صورت خودکار اجرا می‌کنند و کاربران را درگیر می‌کنند.
۶. بهره‌برداری از آسیب‌پذیری‌های نرم‌افزاری و سیستم‌عامل
هکرها با شناسایی و استفاده از ضعف‌های امنیتی در سیستم‌عامل، مرورگر یا برنامه‌های کاربردی، می‌توانند اسکریپت‌های استخراج را بدون نیاز به تعامل مستقیم کاربر اجرا کنند. به همین دلیل به‌روزرسانی مداوم نرم‌افزارها و سیستم‌عامل‌ها اهمیت بالایی دارد.
۷. استفاده از روش‌های مهندسی اجتماعی
در برخی موارد، مهاجمان با ترفندهای مهندسی اجتماعی کاربران را فریب می‌دهند تا خودشان بدافزار را روی دستگاه‌شان نصب کنند. این روش ممکن است شامل ارسال پیام‌های جذاب، پیشنهادهای وسوسه‌انگیز یا تبلیغات فریبنده باشد.
این روش‌ها به مهاجمان کمک می‌کند تا به صورت گسترده و پنهانی به دستگاه‌ها و سیستم‌های کاربران نفوذ کرده و از منابع آنها برای استخراج ارز دیجیتال استفاده کنند، بدون اینکه قربانیان متوجه شوند. آگاهی از این راه‌ها و رعایت نکات امنیتی می‌تواند تا حد زیادی از خطر کریپتوجکینگ جلوگیری کند.
بیشتر بخوانید: بهترین ارز دیجیتال برای سود ماهانه
مراحل اجرای حملات کریپتوجکینگ چگونه است؟
“مراحل اجرای حملات کریپتوجکینگ چیست؟” این مراحل معمولاً شامل چند گام اصلی است:
شناسایی و انتخاب هدف
مهاجم دستگاه‌ها یا وب‌سایت‌هایی را که بیشترین احتمال موفقیت در استخراج ارز دیجیتال را دارند، هدف‌گذاری می‌کند. این اهداف می‌توانند کاربران عادی، سازمان‌ها یا سایت‌های پر بازدید باشند.
تزریق کد یا بدافزار
با استفاده از روش‌هایی مانند نفوذ به وب‌سایت، ارسال ایمیل‌های فیشینگ یا بهره‌برداری از آسیب‌پذیری‌های نرم‌افزاری، کد استخراج ارز دیجیتال (اسکریپت یا بدافزار) به سیستم یا سایت هدف وارد می‌شود.
اجرای مخفیانه استخراج
کد مخرب به صورت پنهانی و بدون اطلاع کاربر، منابع پردازشی دستگاه را مصرف کرده و عملیات استخراج را آغاز می‌کند.
ارسال ارز استخراج شده به مهاجم
ارز دیجیتال تولید شده از طریق این فرآیند به کیف پول دیجیتال مهاجم منتقل می‌شود تا سودآوری بدون هزینه مستقیم برای او حاصل شود.
پنهان ماندن و تداوم حمله
مهاجم تلاش می‌کند فعالیت خود را از دید نرم‌افزارهای امنیتی و کاربران مخفی نگه دارد تا استخراج برای مدت طولانی ادامه پیدا کند و بیشترین سود را به همراه داشته باشد.
این چرخه باعث می‌شود کریپتوجکینگ به صورت گسترده و بدون جلب توجه قربانیان، سود زیادی برای مهاجمان به ارمغان آورد.
در ادامه به سوال “نحوه تشخیص کریپتوجکینگ چیست” خواهیم پرداخت.
بیشتر بخوانید: ریسک های سرمایه گذاری در ارز دیجیتال
چگونه کریپتوجکینگ را در سیستم خود تشخیص دهیم؟
تشخیص کریپتوجکینگ در سیستم می‌تواند چالش‌برانگیز باشد، زیرا این حملات معمولاً به صورت مخفی و بدون اطلاع کاربر انجام می‌شوند. با این حال، چند نشانه و روش وجود دارد که به کمک آنها می‌توانید وجود این تهدید را در سیستم خود شناسایی کنید:
۱. کاهش محسوس عملکرد سیستم
اگر ناگهان سرعت کامپیوتر یا گوشی شما کند شده و برنامه‌ها به آرامی اجرا می‌شوند، بدون اینکه دلیل مشخصی مثل اجرای نرم‌افزارهای سنگین وجود داشته باشد، این می‌تواند نشانه‌ای از فعالیت کریپتوجکینگ باشد. استخراج ارز دیجیتال به شدت از پردازنده و کارت گرافیک استفاده می‌کند و می‌تواند باعث افت عملکرد سیستم شود.
۲. افزایش غیرطبیعی مصرف CPU و GPU
با باز کردن Task Manager در ویندوز یا Activity Monitor در مک، می‌توانید ببینید کدام برنامه‌ها یا پردازش‌ها بیشترین مصرف منابع پردازشی را دارند. اگر پردازشی ناشناخته یا مرورگر شما به طور غیرعادی از CPU یا GPU استفاده می‌کند، احتمال وجود اسکریپت یا بدافزار استخراج بالا است.
۳. گرمای بیش از حد و کارکرد شدید فن‌ها
استخراج ارز دیجیتال باعث افزایش بار روی سخت‌افزار می‌شود که معمولاً به افزایش دمای قطعات داخلی و صدای بلند فن‌ها منجر می‌شود. اگر دستگاه شما بدون دلیل مشخصی داغ می‌کند یا فن‌ها بیش از حد کار می‌کنند، باید به وجود احتمالی کریپتوجکینگ شک کنید.
۴. کاهش ناگهانی عمر باتری (در دستگاه‌های موبایل و لپ‌تاپ)
در دستگاه‌های قابل حمل، مصرف شدید منابع پردازشی باعث تخلیه سریع باتری می‌شود. اگر بدون تغییر در روش استفاده از دستگاه، عمر باتری کاهش یافته باشد، ممکن است استخراج پنهانی در پس‌زمینه فعال باشد.
۵. مصرف غیرعادی پهنای باند اینترنت
در برخی موارد، بدافزارهای استخراج برای ارسال داده‌ها و دریافت دستورات، از اینترنت استفاده می‌کنند. مصرف غیرطبیعی و زیاد پهنای باند اینترنت می‌تواند نشانه‌ای دیگر باشد.
۶. مشاهده تبلیغات یا پنجره‌های مشکوک در مرورگر
گاهی اوقات وب‌سایت‌هایی که اسکریپت استخراج دارند، باعث باز شدن تبلیغات پاپ‌آپ یا رفتارهای غیرمعمول در مرورگر می‌شوند. اگر با چنین مواردی مواجه شدید، احتمالاً دستگاه شما در معرض کریپتوجکینگ است.
۷. استفاده از ابزارهای تخصصی تشخیص کریپتوجکینگ
افزونه‌هایی مانند No Coin و MinerBlock برای مرورگرها وجود دارند که می‌توانند اسکریپت‌های استخراج ارز را شناسایی و مسدود کنند. نصب و استفاده از این افزونه‌ها می‌تواند به تشخیص و پیشگیری کمک کند.
نرم‌افزارهای آنتی‌ویروس و ضد بدافزار نیز معمولاً قابلیت شناسایی این نوع حملات را دارند، به شرطی که به‌روزرسانی شده و اسکن کامل انجام دهند.
۸. بررسی گزارش‌های امنیتی و لاگ‌ها
در سازمان‌ها و شبکه‌های بزرگ، بررسی دقیق لاگ‌های سیستم و گزارش‌های امنیتی می‌تواند به شناسایی فعالیت‌های غیرمعمول مانند کریپتوجکینگ کمک کند.
بیشتر بخوانید: بهترین ارز دیجیتال برای سرمایه گذاری بلند مدت
روش‌های موثر برای پیشگیری و مقابله با کریپتوجکینگ چیست؟
در پاسخ به “روش‌های موثر برای پیشگیری و مقابله با کریپتوجکینگ چیست؟” باید گفت برای این کار می‌توان از روش‌های زیر بهره برد:
۱. نصب و به‌روزرسانی نرم‌افزارهای امنیتی
اولین روش مقابله با کریپتوجکینگ چیست؟! استفاده از آنتی‌ویروس‌ها و ضدبدافزارهای معتبر و به‌روز، یکی از نخستین گام‌ها برای شناسایی و حذف بدافزارهای استخراج مخرب است. بسیاری از این نرم‌افزارها قادرند اسکریپت‌ها و بدافزارهای کریپتوجکینگ را شناسایی و مسدود کنند.
۲. استفاده از افزونه‌های مرورگر ضد کریپتوجکینگ
افزونه‌هایی مانند No Coin، MinerBlock یا AdBlock Plus می‌توانند اسکریپت‌های استخراج ارز دیجیتال را در سایت‌ها شناسایی و جلوی اجرای آنها را بگیرند. نصب این افزونه‌ها روی مرورگرهای اصلی مانند کروم یا فایرفاکس بسیار موثر است.
۳. مراقبت در باز کردن لینک‌ها و فایل‌های مشکوک
از کلیک کردن روی لینک‌های ناشناس یا باز کردن پیوست‌های ایمیل‌های غیرمنتظره خودداری کنید، زیرا این روش یکی از رایج‌ترین راه‌های نفوذ بدافزارهای کریپتوجکینگ است.
۴. به‌روزرسانی مداوم سیستم‌عامل و نرم‌افزارها
حفظ به‌روزرسانی‌های امنیتی سیستم‌عامل، مرورگرها و برنامه‌ها باعث می‌شود آسیب‌پذیری‌های شناخته شده که مهاجمان می‌توانند از آنها سوءاستفاده کنند، برطرف شوند.
۵. محدود کردن دسترسی‌ها و نصب نرم‌افزارهای معتبر
از نصب برنامه‌ها و افزونه‌های ناشناس و غیررسمی خودداری کنید و همیشه نرم‌افزارها را از منابع معتبر و رسمی دریافت کنید. همچنین تنظیمات امنیتی سیستم و مرورگر را برای محدود کردن اجرای کدهای مخرب بهینه کنید.
۶. مانیتورینگ مصرف منابع سیستم
به صورت دوره‌ای مصرف CPU و GPU سیستم خود را چک کنید تا در صورت مشاهده افزایش ناگهانی یا غیرمعمول، سریعاً اقدام به بررسی کنید.
۷. استفاده از فایروال و ابزارهای امنیت شبکه
در سازمان‌ها، پیاده‌سازی فایروال‌های قوی، سیستم‌های تشخیص نفوذ (IDS) و ابزارهای مانیتورینگ شبکه می‌تواند جلوی ورود و فعالیت اسکریپت‌های مخرب را بگیرد.
۸. آموزش و آگاهی‌بخشی
افزایش آگاهی کاربران و کارکنان درباره خطرات کریپتوجکینگ، روش‌های شناسایی و نکات امنیتی، یکی از مهم‌ترین اقدامات برای کاهش ریسک ابتلا به این حملات است.
با رعایت این روش‌ها می‌توان تا حد زیادی از نفوذ و آسیب‌های کریپتوجکینگ جلوگیری کرد و امنیت سیستم‌ها را حفظ نمود.
تفاوت استخراج از طریق مرورگر و کریپتوجکینگ چیست؟
در اینجا به سوال تفاوت استخراج از طریق مرورگر و کریپتوجکینگ چیست؟ خواهیم پرداخت. استخراج ارز دیجیتال از طریق مرورگر زمانی رخ می‌دهد که کاربر به‌طور آگاهانه و با رضایت خود، از وب‌سایتی استفاده می‌کند که برای کسب درآمد، به جای تبلیغات، از قدرت پردازشی دستگاه او برای استخراج بهره می‌برد؛ این روش معمولاً شفاف و قابل کنترل است. اما کریپتوجکینگ به استخراج غیرمجاز و مخفیانه بدون اطلاع کاربر گفته می‌شود که در آن هکرها یا وب‌سایت‌های آلوده، بدون اجازه، منابع سیستم را مصرف می‌کنند و باعث کاهش عملکرد و مشکلات امنیتی می‌شوند؛ به عبارت دیگر، تفاوت اصلی در رضایت و آگاهی کاربر و قانونی بودن فعالیت است.
نگاهی به آینده کریپتوجکینگ و روند توسعه آن
“آینده کریپتوجکینگ یا حمله رمزارزی چیست؟” با توجه به رشد روزافزون ارزهای دیجیتال و افزایش پیچیدگی فناوری‌ها، همچنان تهدیدی جدی در فضای سایبری خواهد بود. مهاجمان به دنبال روش‌های نوین و مخفی‌تر برای نفوذ به دستگاه‌ها و شبکه‌ها هستند تا بتوانند استخراج را با کمترین ریسک شناسایی انجام دهند. همزمان با پیشرفت فناوری‌های امنیتی و افزایش آگاهی کاربران، حملات کریپتوجکینگ نیز به سمت استفاده از هوش مصنوعی و تکنیک‌های پیشرفته‌تر برای فرار از شناسایی حرکت خواهند کرد. بنابراین، نیاز به راهکارهای امنیتی پویا و بروزرسانی مداوم سیستم‌ها برای مقابله با این تهدید رو به رشد، بیش از پیش احساس می‌شود.
نوین پرداخت راهی برای خرید ارزهای دیجیتال
نوین پرداخت به‌عنوان یکی از پیشگامان دنیای مالی دیجیتال، پلی هوشمند و امن برای ورود به دنیای جذاب ارزهای دیجیتال ساخته است. با نوین پرداخت، خرید و فروش ارز دیجیتال دیگر پیچیده و دغدغه‌برانگیز نیست؛ این پلتفرم با فناوری‌های پیشرفته و تجربه کاربری بی‌نظیر، فرآیندی ساده، سریع و کاملاً امن را برای کاربران ایرانی فراهم کرده تا در دل تحریم‌ها هم بتوانند به راحتی سرمایه‌گذاری کنند و از فرصت‌های بی‌نظیر بازار رمز ارزها بهره‌مند شوند. نوین پرداخت، همراه مطمئن شما در مسیر دنیای نوین مالی و رمزنگاری است!
نتیجه‌گیری
در پاسخ به “کریپتوجکینگ چیست؟” توضیح دادیم که کریپتوجکینگ یک تهدید سایبری نوظهور و خطرناک است که از منابع سخت‌افزاری کاربران به طور مخفی برای استخراج ارزهای دیجیتال سوءاستفاده می‌کند. شناخت این نوع حمله، نحوه عملکرد و علائم آن، به همراه به‌کارگیری روش‌های مقابله، می‌تواند کمک شایانی به حفظ امنیت و سلامت سیستم‌های شخصی و سازمانی کند. با افزایش آگاهی و رعایت نکات امنیتی، می‌توان این تهدید را به حداقل رساند و از خسارات آن جلوگیری کرد.
