از زمان ظهور برنامه‌های غیرمتمرکز مختلف که DApps نامیده می‌شوند، در کنار توکن‌های غیرقابل تعویض یا همان NFT ها، رقابت بزرگی بین لایه‌های مختلف در سال ۲۰۲۱ شکل گرفته است. این در حالی است که در تابستان سال ۲۰۲۰، سیستم DeFi به اتریوم به‌عنوان محرک اصلی وابسته بوده است و در سال ۲۰۲۱، لایه دیگری هم شکل گرفت. یکی از پروتکل‌هایی که در این زمینه به سرعت توانست تراکنش‌های بالاتر را با هزینه‌های کمتر در اختیار کاربران خود گذارد، سولانا نام داشت. اتریوم هم برای اینکه رقابت بهتری ایجاد کند، سعی کرد که نسخه ۲.۰ خود را ارتقا داده و آن را در اختیار مخاطبین خود قرار دهد.
در حالی که این دو بلاک چین مطمئنا طرفداران و حامیان خود را پیدا کرده‌اند، اتریوم به‌عنوان یک بلاک چین، که به مراتب اکوسیستم بسیار شفاف‌تر و پیشرفته‌تری در DApps دارد، می‌تواند صاحب برتری باشد. اما قطعا تفاوت‌هایی بین این دو وجود دارد که نمی‌توانیم آن‌ها را نادیده بگیریم. ما در این مقاله قصد داریم که تفاوت‌های عمده بین دو بلاک چین متفاوت را بررسی کرده و آن‌ها را نظر فناوری مورد مقایسه قرار دهیم. ویژگی‌های اصلی که هر بلاک چین ارائه می‌کنند را چک خواهید کرد و سپس به اکوسیستم DApps رو به رشد هر کدام خواهیم رفت که می‌تواند درک روشنی از روند فعالیت آن‌ها به شما بدهد.
یکی از عوامل کلیدی که اتریوم را از سولانا جدا می‌کند، فناوری زیربنایی آن است. هر کدام مکانیسم اجماع متفاوتی دارند و سعی می‌کنند که راه‌های منحصربه‌فردی را برای حل مشکلات پیرامون مقیاس بندی داشته باشند. ابتدا بیایید که به تفاوت این دو پرداخته و ببینیم که هر کدام از منظر بلاک چین، چگونه می‌توانند رفتار کنند.
بیشتر بخوانید: آینده اتریوم چگونه خواهد بود؟
در نسخه ۱.۰ اتریوم که در حال حاضر از آن استفاده می‌کنیم، روی مکانیسم اثبات کار استوار شده است و همان مکانیزمی است که توسط بلاک چین بیت کوین هم استفاده می‌شود. بنابراین، این شبکه توسط صدها هزار ماینر کنترل می‌شود که با به اشتراک گذاشتن قدرت محاسباتی و سخت‌افزاری خود، به این فرایند اجماع کمک می‌کنند و عموم کوین‌ها بدین شیوه مورد محافظت واقع می‌شود. این تضمین هم وجود دارد که شبکه همیشه غیرمتمرکز باقی خواهند ماند و مانعی برای مشارکت در شبکه هم وجود ندارد. البته روندی هم وجود دارد که منجر به کاهش عملکرد در شبکه می‌شود، چرا که قدرت پردازشی بسیاری از تراکنشها در یک ثانیه وجود ندارد.
نکته خاصی که اتریوم را از سولانا جدا می‌کند، ماهیت دولتی آن است. این بدان معنی است که تمام تراکنش‌های شبکه در یک حالت ثبت می‌شوند و اگر تراکنش جدیدی اتفاق بیفتد، کل شبکه یا همه ماینرها باید کپی شبکه خود را به‌روزرسانی کنند تا آن تراکنش جدید را بتوانند منعکس کنند. به‌زبان ساده، اگر آلیس ۱۰ دلار از طریق اتریوم برای شخص دیگری بفرستد، آنگاه کل شبکه ماینرها با هر تعداد اعضایی در سراسر جهان، باید سوابق تراکنش‌های خودشان را به‌روز کنند تا شبکه بتواند انعکاس پیدا کند. حال بیایید به سولانا پرداخته و ببینیم که از چه فناوری استفاده می‌کند.
نکته مهمی که سولانا را از اتریوم جدا می‌کند، مکانیسم اجماع اساسی آن است. این سیستم، اثبات تاریخ یا همان PoH نامیده شده است و در اصل، به دنباله‌ای از مراحل محاسباتی اتلاق می‌شود که گذر زمان بین دو رویداد را به‌صورت رمزگذاری شده تعیین می‌کند. این کار، بیشتر با افزودن یک سری مهرهای زمانی صورت می‌گیرد که به تمام تراکنشها و ردیابی سفارش هر یک اطلاق می‌شود. این نوع ترتیب دهی سبب می‌شود که با آن‌چیزی که در بیت کوین و اتریوم می‌بینیم، تفاوت ایجاد شود. شیوه استفاده شده در بلاک چین اتریوم سبب می‌شد که برخی از تراکنشها به موقع انجام نشوند.
تفاوت کلیدی دیگر این سیستم با اتریوم در آن است که سولانا یک معماری بدون وضعیت است و همان‌طور که قبلا هم گفتیم، چنین موضوعی به کاهش مصرف کلی حافظه هم منجر خواهد شد. از آن‌جایی که وضعیت کل شبکه برای هر تراکنش نیازی به به‌روزرسانی ندارد، می‌توانید آن‌ها را به‌صورت متوالی انجام دهید. این یکی از عواملی است که سولانا را بسیار مقیاس پذیر کرده است.
بیشتر بخوانید: اتریوم چیست؟
هر بلاک چین از ویژگی‌های باورنکردنی برخوردار است و آن‌ها را از همدیگر متمایز می‌کند. این در حالی است که تمرکز زدایی چیزی است که اتریوم همیشه روی آن متمرکز بوده است و توان عملیاتی بالاتر، همچنان در کانون توجه سولانا بوده است و توانسته است که از طریق فناوری زیربنایی خود به آن دست پیدا کند.
نقطه فروشی که سولانا به بهترین شکل ممکن از آن استفاده می‌کند، توانایی آن در پردازش یک بلوک در هر ۴۰۰ میلی‌ثانیه است و رکورد ۶۰ هزار تراکنش در ثانیه را هم به ثبت می‌رساند. فقط همین ویژگی‌ها به‌تنهایی است که آن را تبدیل به یکی از سریع‌ترین بلاک چین‌های لایه اول تبدیل می‌کند. علاوه بر این، این سیستم از چندین ویژگی جالب دیگر هم پشتیبانی می‌کند.
سولانا از سیستم BFT و یک نسخه بداهه از pBFT استفاده می‌کند. این موضوع نیاز به ارتباط گره‌ها با یکدیگر در زمان واقعی دارد و سبب می‌شود که نتایج کلی بهبود پیدا کنند. علاوه بر این، سولانا از امکان دیگری به‌نام Galf Stream هم استفاده می‌کند که طبق ادعای خودش، یک استاندارد حمل و نقل تراکنش بدون استفاده از ممپول است و تراکنشها می‌توانند به لبه شبکه انتقال پیدا کنند. این امر، اعتبار سنجی شبکه را قادر می‌سازد که معاملات را بسیار زودتر از موعد مقرر انجام دهد. این شبکه را قادر خواهد ساخت که بیش از ۵۰ هزار تراکنش در ثانیه را پردازش کنند.
ویژگی مهمی که سولانا را از رقبای خود متمایز می‌کند، این است که بلاک چین سطح پایه آن کاملا مقیاس پذیر است. یعنی برای افزایش مقیاس، به راه‌های دو لایه نیاز نخواهید داشت. یکی از اجزای کلیدی زنجیره بلوکی که در سولانا مورد استفاده قرار می‌گیرد، پروتکل انتشار بلوک توربین نام دارد به این مقیاس پذیری کمک خواهد کرد. این پروتکل به شکستن داده در گزینه‌های کوچک‌تر کمک خواهد کرد و انتقال آن در سراسر شبکه هم آسان‌تر جلو می‌رود. چنین سیستمی می‌تواند به پردازش تراکنشها هم در پردازنده گرافیکی و اس اس دی کمک کند. همه این ویژگی‌ها در کنار هم سبب ایجاد یک بلاک چین بسیار مقیاس‌پذیر، کارآمد و کم هزینه شده‌اند.
اتریوم به توانایی پردازش تعداد زیادی تراکنش در ثانیه محدود شده است، اما تمرکز زدایی سبب برجسته شدن بیشتر آن می‌شود. موانع ورود برای تبدیل شدن به یک اعتبارسنج، به ویژه در اتریوم، چندان بالا نیست و سبب ایجاد یک شبکه غیرمتمرکز و غیرقابل اعتماد نمی‌شود. برای جبران کمبود ویژگی‌هایی که در راستای مقیاس پذیری بلاک چین بومی اتریوم وجود دارد، شیوه‌های لایه دوم وجود دارد و به مقیاس پذیری و توان عملیاتی پیشرفته کمک می‌کند.
بیشتر بخوانید: بهترین کیف پول ارز دیجیتال کدام است؟
یکی از ویژگی‌های کلیدی اتریوم، مخصوصا در زمان راه‌اندازی آن، این واقعیت بوده است که یک زبان تورینگ کامل است. این بدان معنی است که این سیستم می‌تواند از تنوع در برنامه‌ریزی پشتیبانی کند و همین سبب ایجاد قراردادهای هوشمند مختلف می‌شود. بنابراین، از Solidity به‌عنوان زبان برنامه‌نویسی پایه در اتریوم استفاده شده است و برای کدنویسی قراردادهای هوشمند هم از آن در سراسر جهان استفاده می‌شود. نیازی هم به گفتن نیست که اتریوم یکی از اولین پیشگامان در ایجاد قراردادهای هوشمند غیرمتمرکز زنجیره‌ای بوده است. حال بیایید در مورد مقیاس بندی هم کمی صحبت کنیم.
اتریوم نسخه ۱.۰، می‌تواند تقریبا ۱۳ الی ۱۵ تراکنش را در ثانیه پردازش کند که آن را به سریع‌ترین بلاک چین تبدیل نمی‌کند، اما هنوز هم سرعت قابل توجهی است. آن‌چیزی که بلاگ چین لایه اول اتریوم در مقیاس پذیری فاقد آن است، با سیستم مقیاس پذیری لایه دوم مانند کانال‌های حالت، زنجیره‌های جانبی، پلاسما، والیدیوم و رول آپ‌ها انجام می‌شود. همچنین می توان گفت که از شبکه‌های چند زنجیره‌ای هم پشتیبانی لازم صورت می‌گیرد که همین موضوع می‌تواند به افزایش مقیاس پذیری اتریوم بدون به خطر انداختن امنیت آن کمک کند. نمونه‌ای از این مورد را می‌توانیم پالیگان بدانیم که یک شبکه چند زنجیره‌ای بوده و به مقیاس پذیری اتریوم هم کمک شایانی می‌کند.
مطمئنا اتریوم اولین ارز دیجیتالی نبوده است که توکن‌های غیرقابل تعویض را در جهان به محبوبیت رساند، اما یکی از اصلی‌ترین موارد محسوب می‌شود که استفاده از این فناوری برای ایجاد کلکسیونی از ارزهای دیجیتالی کمیاب کمک کرد. رونق این فناوری در سال ۲۰۲۱ اتفاق افتاده است و NFT ها حتی پیش از این نیز برای اهداف مختلف خود از آن استفاده می‌کردند. اولین اپلیکیشنی که در سراسر جهان در این زمینه توانست به محبوبیت برسد، Cryptokitties نام دارد که در آن زمان، حتی نسبت به مسدود شدن شبکه اتریوم نیز منجر شده بود.
استیبل کوین‌ها همان موتور تامین مالی غیرمتمرکز (DeFi) هستند. شما می‌توانید آن‌ها را در نقش ارزهای معمولی مانند دلار در نظر بگیرید. تنها تفاوت آن‌ها در این است که استیبل کوین‌ها ارزهای رمزگذاری شده هستند و یک واحد از ارزهای سنتی فیات را نشان می‌دهند. یک ارز دیجیتال که به یک ارز فیات اتصال پیدا کرده است و تبادل را بین استفاده کنندگان آن ساده‌تر می‌کند. از آن‌جایی که همه ارزهای دیجیتال اصلی به شدت نوسان دارند. کاملا منطقی است که نوعی از ارزهای دیجیتال را داشته باشیم که به یک واحد از ارز سنتی فیات متصل مانند. استیبل کوین‌ها در دستیابی به آن‌چیزی که برای‌شان تعیین شده است، بسیار عالی عمل کرده‌اند.
بیشتر بخوانید: معرفی انواع ارزهای دیجیتال
اکوسیستم DeFi در اتریوم تنوع بسیار بالایی دارد. این بدان دلیل است که بلاک چین اتریوم، بسیار قدیمی‌تر از سولانا است. از سوی دیگر، سولانا چندین استراتژی بازاریابی مختلف مانند هکاتون و برنامه‌های پاداش باگ را راه‌اندازی کرده است تا کاربران و توسعه دهندگان بیشتری را بتواند به شبکه خود دعوت کند. این تاکتیک‌ها مطمئنا به پروتکل کمک کرده است تا کاربران و توسعه دهندگان بیشتری را از زمان آغاز به کار اضافه کند.
اولین DApps که هنگام صحبت از اکوسیستم دیفای در اتریوم به ذهن می‌رسد، Sushi نام دارد. سوشی یکی از بزرگ‌ترین صرافی‌های ارز دیجیتال همتا به همتای بدون سفارش است که قصد دارد به کاربران خود، امکان خرید و فروش آسان توکن‌های دلخواه را ارائه کند. از زمان آغاز به کار این سیستم در سپتامبر سال ۲۰۲۰، عملکردی فوق‌العاده برای آن به ثبت رسیده است. سوشی تنها مورد در این زمینه نبوده است. در واقع، Compound هم یکی از محرک‌های اصلی DeFi در تابستان سال ۲۰۲۰ بوده است. این یک پلتفرم وام دهی است که در اتریوم شناخته شده است و شاهد افزایش فوق‌العاده‌ای در حجم وام گیرنده‌ها بوده است.
این‌ها تنها در مورد DApp هستند که در اکوسیستم اتریوم قرار دارند. در سال ۲۰۲۱، شاهد افزایش فزاینده حجم معاملات در پروژه‌های مختلف NFT بوده‌ایم که در این اکوسیستم روی داده است. چندین گالری هنری بزرگ مانند Sotheby هم با فهرست کردن آثار هنرمندان اصلی خود و برخی از هنرمندان کمتر شناخته شده، به‌عنوان یک NFT به این صنعت اضافه شده است.
بیشتر بخوانید: بلاک چین چیست و چگونه کار می‌کند؟
اکوسیستم دیفای در سولانا هنوز در مراحل ابتدایی و نوپا قرار دارد و DApp های مختلفی در حال راه‌اندازی روی پلتفرم هستند. این موضوع نتیجه هکاتون‌های گسترده و سایر استراتژی‌های بازاریابی است که این شبکه برای جذب پایگاه گسترده کاربران از آن استفاده کرده است. خود بلاک گین بیش از ۱۲ میلیارد دلار ارزش قفل شده TVL در تمام برنام‌های کاربردی خود به دست آورده است. یکی از بزرگ‌ترین برنامه‌های کاربردی در سولانا، Raydium نام دارد که یک کتاب سفارش زنجیره‌ای AMM است و به کاربران خود اجازه می‌دهد که در انجام معاملات خودشان از آن بهره ببرند. از زمان عرضه این سیستم در آوریل سال ۲۰۲۱، توانسته است که بیش از ۱.۸ میلیارد دلار هم جمع‌آوری کند.
شما نیز می‌توانید نظرات خود را در این رابطه با ما به اشتراک گذارید. به نظر شما اتریوم از نظر توانسته است که برتر‌ی‌هایی را نسبت به سولانا داشته باشد. در سال ۲۰۲۲ شرایط چگونه تغییر پیدا خواهد کرد و جهان ارزهای دیجیتال را چگونه تصور می‌کنید. آیا ارزهای دیجیتال دیگری می‌توانند ظهور کرده و قدرت اتریوم و سولانا را به چالش بکشند؟ می‌توانید نظرات خود را در بخش کامنت‌ها با ما مطرح کنید.
